اگر شما از سیستم عامل لینوکس یا نسخه‌های جدید ویندوز استفاده می‌کنید، احتمالاً با این موضوع مواجه شده‌اید که نوشتن عددها با صفحه کلید به دو شکل انجام می‌گیرد:

1. زمانی که صفحه کلید انگلیسی است، و با نوشتن رقم‌ها، 0..9 را روی صفحه می‌بینید.

2. زمانی که صفحه کلید فارسی است، و با نوشتن رقم‌ها، ۰..۹ را روی صفحه می‌بینید.

هر چند در نگاه اول داشتن رقم‌های فارسی روی صفحه کلید اتفاق خوبی به نظر می‌آید، اما چالش از آن‌جا آغاز می‌شود که هر زبانی بخواهد برای ورودی اعداد خود، به جای رقم‌های معمول، از ارقام نمایشی زبان خود بهره بگیرد، که این پردازش ورودی را گاهی دچار اشکال می‌کند.

مسیر دیگر این است که نمایش ارقام به صورت محلی به جای صفحه کلید، به نرم‌افزار نمایشگر سپرده شود، و در صورتی که رقم در زمینه متن فارسی و راست به چپ باشد، به صورت فارسی نمایش داده شود، و در صورتی که در زمینه‌های دیگر و جهت‌های متفاوت قرار گیرد، متناسب با زمینه، شکل مناسب برای نمایش رقم انتخاب می‌شود.

این مسیر دوم نیازمند اصلاح نرم‌افزار برای افزودن قابلیت نمایش ارقام فارسی است. این قابلیت مدت‌ها پیش به اپن‌آفیس (نسل قبلی لیبره‌آفیس) افزوده شده و این قابلیت در لیبره‌آفیس از ابتدا موجود بوده است. آفیس مایکروسافت از همین روش برای نمایش ارقام فارسی استفاده می‌کند.

مقایسه دو رویکرد متفاوت

در ادامه، خوبی‌ها و بدی‌ها/چالش‌های این دو مسیر را با هم مقایسه می‌کنم:

استفاده از رقم‌های محلی در صفحه کلید:

خوبی‌ها: نیاز به پشتیبانی محدود در نرم‌افزار نمایش‌گر متن

بدی‌ها: تنها در ورودی کاربر قابل استفاده است و همه جا کار نمی‌کند، در صورت تغییر زمینه غلط از آب درمی‌آید، بیشتر نرم‌افزارها قادر به پردازش نیستند. اگر عددها به جای دیگری از متن که زبان دیگری در آن به کار رفته انتقال یابند نتیجه اشتباه خواهد بود.

نمایش رقم‌های محلی متناسب با زمینه:

خوبی‌ها: با توجه به آگاهی از نمایش ارقام فارسی در نرم‌افزار، هم در ورودی کاربر و هم در ارقام تولید شده توسط نرم‌افزار به درستی نمایش می‌یابد. در صورت تغییر زمینه باز هم به درستی قابل استفاده خواهد بود. حتی اگر عددها به جای دیگری از متن که زبان دیگری در آن به کار رفته انتقال یابند، باز هم نتیجه درست خواهد بود.

چالش‌ها: لزوم پیاده‌سازی در نرم‌افزار نمایش‌گر متن

نتیجه‌گیری

نتیجه‌ای که از تحلیل بالا می‌توان گرفت این است که استفاده از عددهای نمایشی فارسی در صفحه کلید، مشکل‌آفرین است و پیشنهاد می‌شود به جای این ارقام نمایشی، روی صفحه کلید از 0..9 استفاده کنید و بقیه کار را به واژه‌پردازی مانند لیبره‌آفیس بسپرید تا نمایش صحیح عدد متناسب با زبان را برای شما انجام دهد.

بنیاد اسناد (The Document Foundation) یک سازمان غیرانتفاعی است که هدف آن ترویج و توسعهٔ نرم‌افزارهای آزاد و متن‌باز برای کار با اسناد است. این بنیاد در سال ۲۰۱۰ (۱۳۸۹ خورشیدی) توسط گروهی از اعضای جامعهٔ اپن‌آفیس تأسیس شد، اعضایی که نگران آیندهٔ این مجموعهٔ اداری پس از خریده شدن سان‌مایکروسیستمز توسط اوراکل بودند.

هدف اصلی این بنیاد ایجاد یک مجموعهٔ اداری مستقل و با قابلیت پشتیبانی از فرمتِ باز و استاندارد ODF است که تحت کنترل هیچ شرکت خاصی نباشد. مهم‌ترین محصول این بنیاد، مجموعه‌نرم‌افزار اداری لیبره‌آفیس است که یک جایگزین قدرتمند و رایگان برای مجموعه‌های اداری تجاری محسوب می‌شود و از فرمت‌های مختلف اسناد، از جمله فرمت‌های مایکروسافت‌آفیس پشتیبانی می‌کند.

به طور خلاصه، بنیاد اسناد سازمانی است که برای توسعه و ترویج نرم‌افزارهای آزاد اداری تلاش می‌کند و لیبره‌آفیس مهم‌ترین دستاورد آن است.

دولت آلمان تصمیم گرفته است که از حالا تا پایان سال ۲۰۲۷ (کمتر از ۳ سال دیگر) در کلیهٔ بخش‌های دولتی خود، از فرمت ODF که یک فرمت باز و استاندارد است استفاده کند.

دلیل این تصمیم این است که وقتی پرونده‌ها (فایل‌ها) در فرمت‌های انحصاری (بسته) ذخیره می‌شوند، مردم و نهادها برای خواندن یا ویرایش آن‌ها به نرم‌افزارهای خاصی (مانند مایکروسافت‌آفیس) وابسته می‌شوند، اما با فرمت‌های باز مثل ODF هرکسی می‌تواند با نرم‌افزارهای مختلف (مانند لیبره‌آفیس) به اسناد دسترسی داشته باشد و به این نحو حرف آخر را شرکت‌های بزرگ نرم‌افزاری نمی‌زنند. این کار به آلمان کمک می‌کند که مستقل‌تر باشد و بتواند نوآوری بیشتری در کارهای اداری‌اش داشته باشد. شورای برنامه‌ریزی فناوری اطلاعاتِ آلمان از یک کمیتهٔ استانداردسازی خواسته است که کارِ عملیاتی کردن این تغییر را آغاز کند.