حذف فاصله‌های اضافه

به‌طور کلی در هیچ‌جای اسناد متنی (اسنادی که در واژه‌پردازها آماده شده‌اند) نباید بین دو واژه بیشتر از یک فاصله (اسپیس) وجود داشته باشد و فاصله‌های بیشتر گذشته از آنکه نشانهٔ شلختگی حروف‌چین است، سند را هم از زیبایی و شکیل بودنش درمی‌آورد.
نکته: برای درج فاصله‌های بیشتر در جاهای مختلف (مثلاً شعر) باید از راهکارهای دقیق‌تر و بی‌دردسرتری استفاده کرد.

اما حالا اگر متنی به دستمان رسید که در جای‌جای آن، دو فاصله یا بیشتر پشت‌سرهم تایپ شده بود، باید چه کرد؟ آیا باید فاصله‌های اضافه را یکی‌یکی و دستی حذف کرد؟ اگر سند چندین و چند صفحه بود چی؟
نه، راه بسیار ساده‌تری هست:
با عبارت باقاعدهٔ زیر می‌توانید به‌یک‌باره تمام فاصله‌های اضافی را حذف کنید.

حذف فاصله‌های اضافه از میان واژه‌ها

با CTRL+H پنجرهٔ Find & Repalce را باز کنید. در قسمت Other Options روی مثلث کوچک کنارش بزنید و سپس هفتک (تیک) Regular Expressions را بزنید تا امکان استفاده از عبارت‌های باقاعده فراهم بشود.
حالا در فیلد Find عبارت باقاعدهٔ

[:space:]{2,}

را بنویسید و در فیلد Replace فقط یک بار دکمهٔ اسپیس را بزنید. برای خاتمهٔ کار روی دکمهٔ Replace All بزنید و تمام.

تصحیح کارآمدتر کلمات فارسی

یازده سال قبل با اشتیاق و پیگیری‌های زیاد و با حمایت‌هایی که علاقه‌مندان نرم‌افزار آزاد کردند زبان فارسی و بانکی غنی از واژه‌های فارسی به بخش تصحیح خودکار کلمات در مجموعه‌نرم‌افزار اداری اپن‌آفیس اضافه شد و بعدتر در لیبره‌آفیس بهینه و تثبیت شد.

پس از وقفه‌ای طولانی، با کمک‌های فنی یک دوست آن بانک حجیم را اصلاح و بهینه کرده‌ام و در اختیار تیم توسعه‌دهندهٔ لیبره‌آفیس گذاشتم.
کلمات پرشمار زیادی که در حوزهٔ رسم‌الخط بودند و نمی‌توان آن‌ها را غلط دانست از بانک حذف شدند تا در جای بهتر و درست‌تری از لیبره‌آفیس به‌کار گرفته شوند.
هدف این بود که باری را که بر دوش بخش تصحیح خودکار نهاده شده از دوش آن برداریم و این مسئولیت را به افزونه‌ای مشابه ویراستیار بسپاریم. این تفکیک این فرصت را ایجاد می‌کند تا بانک را با واژه‌هایی واقعاً لازم غنی‌تر کنیم و قدرت لیبره‌آفیس را در تصحیح خودکار کلمات غلط بیشتر کنیم.
علاوه بر این صورت غلط و درست واژه‌های بسیار دیگری نیز به بانک افزوده شدند تا کارآمدی آن بیشتر از قبل شود.

بانک جدید در انتشار بعدی لیبره‌آفیس در دسترس کاربران خواهد بود.

نکته: به‌روزرسانی این بانک حتی پس از انتشار نسخهٔ پایدار بعدی متوقف نخواهد شد و با گذشت زمان بهتر و غنی‌تر خواهد شد.

مدیریت ساده‌تر نظرات

چنانچه ویرایش یک کتاب را به شما سپرده باشند، اگر بخواهید اصلاحات مد نظرتان را به نویسنده پیشنهاد کنید، منطقی‌ترین ابرازی که در دست دارید ابزار نظرات یا همان Comments است.
این نظرات در حاشیهٔ سند نمایش داده می‌شوند و اگر تعدادشان زیاد بشوند، مدیریت آن‌ها برای شما که ویراستار آن کتاب هستید و حتی برای نویسنده که قرار است پس از پایان کارتان اصلاحات شما را بررسی کند، دشوار و پردردسر می‌شود.

حالا یک خبر خوب دارم:
در مسابقهٔ کدنویسی تابستانهٔ گوگل یکی از ایده‌هایی که پذیرفته شده همین است.
Mohit Marathe تصمیم گرفته است، نظرات اصلاحی ویراستار را از حاشیهٔ سند به نوار کناری لیبره‌آفیس بیاورد تا دسترسی به آن‌ها راحت‌تر و ویرایش و بررسی آن سهل‌تر بشود.
واقعاً دستش درد نکند که سراغ خوب قابلیتی رفته است.

نماد تلفن و نشانی

اگر می‌خواهید کد یونیکد نویسه‌ای را که در سندتان استفاده شده بدانید، کافی است کلید Alt+X را بگیرید تا عوضِ آن نویسه کد یونیکدش نمایش داده شود.

از این قابلیت مفید می‌شود استفادهٔ مفید دیگری هم کرد و آن درج آسان‌تر نمادها (Symbols) در سند است. بسیاری از نمادها کد یونیکد دارند و اگر من کدشان را درج کنم و بعد کلید Alt+X را بفشارم، نماد متناظر با آن کد در سند درج می‌شود.

برای مثال من می‌خواهیم قبل از درج شماره‌تلفن و نشانی محل کارم نماد تلفن و پاکت پستی را درج کنم. برای این منظور قبل از شماره‌تلفن اعداد 2706 را می‌نویسم و بعد Alt+X را می‌زنم که بلافاصله نماد شماره‌تلفن جایگزین آن کد می‌شود. همین کار را برای نشانی محل کارم هم می‌کنم، منتها این بار عدد 2709 را می‌نویسم و بعد هم Alt+X را می‌فشارم تا نماد پاکت پستی جایگزینش بشود.

نماد تلفن و نشانی پستی

نماد تلفن و نشانی پستی

بالاخره راست یا چپ؟

هر واژه‌پرداز درست‌درمانی در رابط کاربری‌اش دکمه‌هایی برای تغییر جهت پاراگراف دارد.
واژه‌پرداز لیبره‌آفیس نیز از این قاعده مستثنی نیست و کاربر می‌تواند بسته به زبان سندش جهت پاراگراف‌ها را از راست به چپ (RTL) یا از چپ به راست (LTR) کند.

اما اگر در یک متن فارسی و درست وسط یک پاراگراف لازم شد متنی انگلیسی را بنویسید که در انتهای آن هم علائم سجاوندی (مثل نقطه یا علامت سؤال) بود چی؟
واضح است که در این صورت آن علائم در سمت صحیحشان قرار نمی‌گیرند.
چه باید کرد؟ آیا می‌توان وسط متن کاری کرد که سمت و سوی آن در همان جهتی باشد که لازم است؟

در استاندارد یونیکد مجموعه‌نویسه‌هایی تدوین شده است که گرچه در سند دیده نمی‌شوند، اما متن را اصطلاحاً دوسویه (دوجهته) می‌کنند.

حالا چطوری با یک صفحه‌کلید استاندارد درجشان کنیم؟
نکتهٔ مهم: صفحه‌کلید ویندوز ۱۰ اسماً استاندارد است، ولی واقعاً نیست. صفحه‌کلید استاندارد را از این پیوند نصب کنید و فعالش کنید.

در یک متن فارسی قبل از کلمهٔ انگلیسیِ مدنظرتان ALT سمت راست را همراه با ] بگیرید. حالا کلمهٔ انگلیسی‌تان را بنویسید و بعد ALT سمت راست را همراه با حرف ح بگیرید و ادامهٔ متن فارسی‌تان را بنویسید.

اگر متن شما انگلیسی بود و خواستید وسطش فارسی بنویسید، ابتدا ALT سمت راست را همراه با [ بگیرید. بعد کلمهٔ فارسی‌تان را بنویسید و در نهایت هم ALT سمت راست را همراه با حرف ح بگیرید و ادامهٔ متن انگلیسی‌تان را بنویسید.

املا و دستورِ زبان

لیبره‌آفیس برای بررسی املا و دستور زبان کلمات از فرهنگِ‌لغت‌های چندزبانه پشتیبانی می‌کند و فارسی نیز یکی از آن‌هاست.
با این حال فرهنگ‌لغتِ فارسی بسیار فقیر است و فعلاً کارایی ناچیزی دارد، بنابراین در این آموزش فرض را بر این گذاشته‌ایم که شما قصد دارید از این قابلیت در اسناد انگلیسی‌زبان بهره ببرید.

برای فعال کردن غلط‌یاب املایی و دستور زبانی دو راه وجود دارد:
۱. روش دستی
۲. روش خودکار، یعنی هم‌زمان با تایپ کردن شما.

برای روش دوم به مسیر زیر بروید:

Tools → Options → Language Settings → Language

فعال کردن املا و دستور زبان در لیبره‌آفیس

بعد در همان مسیر به Writing Aids بروید و گزینه‌های Check spelling as you type و Check grammar as you type را تیک بزنید.

و بعد باز در همان مسیر به English Sentence Checking بروید و گزینه‌های زیر Grammar Checking و Punctuation را تیک بزنید.

فعال کردن املا و دستور زبان در لیبره‌آفیس

تمام شد.
واژه‌پرداز لیبره‌آفیس از حالا به‌طور خودکار و هم‌زمان با تایپ کردن شما یک خط زیگزاگی قرمز رنگ زیر کلمهٔ نادرست می‌کشد و زیر کلماتی را هم که خطاهای دستور زبانی دارند یک خط زیگزاگی آبی‌رنگ می‌کشد.

نمایی از بررسی دستور زبان در جملاتنمایی از بررسی املای کلمات

ابزارها → گزینه ها → تنظیمات زبان → زبان

ته‌نقش

ته‌نقش زدن (Watermark) روشی برای درج هرگونه گرافیک یا متن در پس‌زمینهٔ تمام صفحات یک سند است تا اطمینان حاصل شود که آن سند کپی یا پخشِ عمومی نشده است.
به‌بیان دیگر ته‌نقش روشی برای شناسایی اسنادِ اصل از اسنادِ کپی‌شده یا تکثیرشده است.

برای ته‌نقش زدن اسناد می‌توان از کلماتی مانند «پیش‌نویس» یا «کپی نکنید» یا «محرمانه» به عنوان پس‌زمینه‌ای شفاف برای همهٔ صفحات یک سند استفاده کرد.

راه‌های مختلفی برای انجام آن وجود دارد، اما دو روش زیر به‌نظر من ساده‌ترینشان هستند:

  1. استفاده از متن به‌عنوان پس‌زمینه؛
  2. استفاده از تصویر به‌عنوان پس‌زمینه

در روش اول به مسیر زیر بروید:

Font → Watermark

بعد در پنجرهٔ ته‌نقش متن دلخواهتان را بنویسید و فونت، رنگ متن، میزان شفافیت متن و زاویهٔ قرار گرفتنش روی کاغذ را تنظیم کنید.

در روش دوم به مسیر زیر بروید:

Format → Page
Area → Bitmap → Add/Import button

عکس دلخواهتان را انتخاب کنید و نامی به آن بدهید.
حالا باید موقعیت قرار گرفتنش در سند را تنظیم کنید. برای این کار از گزینه‌های Style گزینهٔ Custom Positioning/Size و سپس Center را انتخاب کنید.
در نهایت هم در برگهٔ Transparency و انتخاب گزینهٔ Transparency Mode میزان شفافیت تصویرتان را روی ۵۰ درصد بگذارید.