درباره افشین

متولد ۲۴ دی ۱۳۵۶ و ساکن مشهد.

فونت‌های اضافی!

وقتی در برنامهٔ لیبره‌آفیس می‌خواهیم قلم (فونت) متن را عوض کنیم، یک فهرست بلندبالا از فونت‌ها باز می‌شود. گاهی این فهرست آن‌قدر شلوغ است که پیدا کردن فونت دلخواه سخت می‌شود.

برای همین یکی از کاربران در سال ۲۰۱۵ میلادی (۱۳۹۳ شمسی) در اینجا پیشنهادی داد:
«امکانی بگذارید که بشود بعضی فونت‌ها را از این فهرست پنهان کرد، بدون اینکه لازم باشد آن‌ها را از روی سیستم پاک کنیم.»

اگر این امکان اضافه شود:

  • فهرست فونت‌ها کوتاه‌تر و مرتب‌تر می‌شود.
  • کاربر سریع‌تر فونت دلخواهش را پیدا می‌کند.
  • کسانی که فقط با چند فونت خاص کار دارند، راحت‌تر می‌شوند.

همان کاربر پیشنهاد داده که:

  • جایی در تنظیمات برنامه گذاشته شود (مثلاً در مسیر: ابزارها ← تنظیمات ← فونت‌ها) که بتوان مشخص کرد کدام فونت‌ها نمایش داده شوند و کدام‌ها نه.
  • به‌جای نشان دادن تک‌تک فونت‌ها، فقط نام خانواده‌های فونت (مثلاً Nazanin) را نشان بدهد، نه همهٔ حالت‌های نازک و ضخیم آن جداجدا.

آیا این امکان اضافه شده است؟
نه. تا امروز این قابلیت هنوز در لیبره‌آفیس وجود ندارد، ولی در فهرست پیشنهادها ثبت شده و ممکن است در آینده اضافه شود.

کند باز شدن فایل‌های حجیم مایکروسافت‌ورد

گزارش باگ شماره ۶۴۹۹۱ به یک مشکل قدیمی و ادامه‌دار در واژه‌پرداز لیبره‌آفیس اشاره دارد: کند باز شدن و عدم پاسخ‌گویی برنامه در زمان کار با فایل‌های DOC (فرمت قدیمی مایکروسافت‌ورد) که حجم بالایی دارند و حاوی متن راست به چپ (RTL) هستند.

این مسئله ابتدا در سال ۲۰۱۳ (۱۳۹۲ جلالی) گزارش شد و نشان می‌داد که باز کردن یک فایل DOC خاص با محتوای فارسی یا عربی، چندین دقیقه زمان می‌برد. جالب اینجاست که اگر همان فایل در مایکروسافت‌ورد به فرمت جدیدتر DOCX ذخیره می‌شد، مشکل حل و فایل به‌سرعت باز می‌شد. این موضوع به احتمال زیاد به نحوهٔ پردازش فایل‌های DOC قدیمی توسط لیبره‌آفیس برای محتوای RTL مربوط می‌شود.

با گذشت زمان و انتشار نسخه‌های جدیدتر لیبره‌آفیس، کاربران از سیستم‌عامل‌های مختلف همچنان این مشکل را تأیید کرده‌اند. تیم توسعهٔ لیبره‌آفیس تلاش‌هایی برای رفع این باگ انجام داده و وصله‌هایی را نیز برای بهبود وضعیت ارائه کرده‌اند. با این حال بر اساس آخرین به‌روزرسانی‌ها در سال ۲۰۲۳ (۱۴۰۲ جلالی)، هرچند زمان باز شدن فایل‌ها کمی بهبود یافته است، اما واژه‌پرداز لیبره‌آفیس همچنان پس از بارگذاری سند، برای مدتی بدون پاسخ باقی می‌ماند که این موضوع پیمایش و ویرایش متن را برای کاربر بسیار دشوار می‌کند.
در مجموع این باگ نشان می‌دهد که پردازش فایل‌های DOC حجیم با محتوای راست به چپ همچنان یک چالش برای واژه‌پرداز لیبره‌آفیس است و نیاز به بهینه‌سازی‌های بیشتری دارد تا تجربهٔ کاربری روان‌تری را برای کاربران زبان‌هایی مثل فارسی فراهم کند.

لیبره‌آفیس ۲۴.۸.۷

لیبره‌آفیس ۲۴.۸.۷ منتشر شد.

این هفتمین و آخرین به‌روزرسانی جزئی برای سری ۲۴.۸ لیبره‌آفیس است و پشتیبانی از آن تا اواخر خرداد ۱۴۰۴ بیشتر نیست. پیشنهاد می‌کنیم لیبره‌آفیس را به نسخهٔ ۲۵.۲ به‌روز کنید.

بنیاد اسناد

بنیاد اسناد (The Document Foundation) یک سازمان غیرانتفاعی است که هدف آن ترویج و توسعهٔ نرم‌افزارهای آزاد و متن‌باز برای کار با اسناد است. این بنیاد در سال ۲۰۱۰ (۱۳۸۹ خورشیدی) توسط گروهی از اعضای جامعهٔ اپن‌آفیس تأسیس شد، اعضایی که نگران آیندهٔ این مجموعهٔ اداری پس از خریده شدن سان‌مایکروسیستمز توسط اوراکل بودند.

هدف اصلی این بنیاد ایجاد یک مجموعهٔ اداری مستقل و با قابلیت پشتیبانی از فرمتِ باز و استاندارد ODF است که تحت کنترل هیچ شرکت خاصی نباشد. مهم‌ترین محصول این بنیاد، مجموعه‌نرم‌افزار اداری لیبره‌آفیس است که یک جایگزین قدرتمند و رایگان برای مجموعه‌های اداری تجاری محسوب می‌شود و از فرمت‌های مختلف اسناد، از جمله فرمت‌های مایکروسافت‌آفیس پشتیبانی می‌کند.

به طور خلاصه، بنیاد اسناد سازمانی است که برای توسعه و ترویج نرم‌افزارهای آزاد اداری تلاش می‌کند و لیبره‌آفیس مهم‌ترین دستاورد آن است.

آلمان، پیش به سوی ODF

آلمان و فرمت ODF

دولت آلمان تصمیم گرفته است که از حالا تا پایان سال ۲۰۲۷ (کمتر از ۳ سال دیگر) در کلیهٔ بخش‌های دولتی خود، از فرمت ODF که یک فرمت باز و استاندارد است استفاده کند.

دلیل این تصمیم این است که وقتی پرونده‌ها (فایل‌ها) در فرمت‌های انحصاری (بسته) ذخیره می‌شوند، مردم و نهادها برای خواندن یا ویرایش آن‌ها به نرم‌افزارهای خاصی (مانند مایکروسافت‌آفیس) وابسته می‌شوند، اما با فرمت‌های باز مثل ODF هرکسی می‌تواند با نرم‌افزارهای مختلف (مانند لیبره‌آفیس) به اسناد دسترسی داشته باشد و به این نحو حرف آخر را شرکت‌های بزرگ نرم‌افزاری نمی‌زنند. این کار به آلمان کمک می‌کند که مستقل‌تر باشد و بتواند نوآوری بیشتری در کارهای اداری‌اش داشته باشد. شورای برنامه‌ریزی فناوری اطلاعاتِ آلمان از یک کمیتهٔ استانداردسازی خواسته است که کارِ عملیاتی کردن این تغییر را آغاز کند.

بهبود ردگیری تغییرات در لیبره‌آفیس

یکی از ویژگی‌های واژه‌پرداز لیبره‌آفیس قابلیت ردگیری تغییرات (Track Change) در سند است. این قابلیت با همهٔ مفید بودنش یک مشکل مهم داشت:

قبلاً، تنظیمات ردگیری تغییرات برای کل سند اعمال می‌شد. یعنی اگر یک نفر ردگیری تغییرات را روشن می‌کرد، تمام افرادی که روی آن سند کار می‌کردند، تغییراتشان ثبت می‌شد. این موضوع می‌توانست مشکل‌ساز باشد، به‌ویژه وقتی چند نفر به‌صورت هم‌زمان روی یک سند کار می‌کردند.

فرض کنید علی مشغول تایپ کردن در یک سند است و رضا ردگیری تغییرات را روشن کند. متأسفانه بلافاصله هر چی علی تایپ کرده است به‌صورت تغییراتِ ثبت‌شده (اضافه شدن) نشان داده می‌شود، که برای رضا گیج‌کننده است، چون او فقط در حال تایپ کردن بوده و تنظیمات را تغییر نداده است.

راه‌حل جدید این است که هر کاربر می‌تواند به‌طور مستقل ردگیری تغییرات را برای خود روشن یا خاموش کند. این یعنی اگر کاربر اول ردگیری تغییرات را خاموش کند، آنچه تایپ کرده است به‌عنوان تغییر ثبت نمی‌شوند، حتی اگر کاربر دوم ردگیری تغییرات را روشن کرده باشد.

Per-user track changes recording in Writer

مزایای راه‌حل جدید:

  • هر کاربر می‌تواند تصمیم بگیرد که آیا می‌خواهد تغییراتش ثبت شود یا خیر؛
  • وقتی چند نفر به‌صورت هم‌زمان روی یک سند کار می‌کنند، تداخل کمتری ایجاد می‌شود؛
  • کاربران می‌توانند به‌راحتی ببینند که چه کسی چه تغییراتی در سند داده است.

به‌عبارت ساده‌تر قبلاً مثل این بود که یک کلید برای روشن و خاموش کردن ردگیری تغییرات وجود داشت که برای همه اعمال می‌شد. حالا، هر کاربر یک کلید جداگانه برای خودش دارد. این ویژگی جدید، کار با اسناد مشترک را آسان‌تر و شفاف‌تر می‌کند، زیرا به هر کاربر اجازه می‌دهد تا کنترل بیشتری بر ردگیری تغییرات داشته باشد.